در حالی که حجم متراکمی از ریزگرد در موج جدید طوفان غبار که از یکشنبه گذشته آسمان بغداد پایتخت عراق را آجری کرده و دید افقی را به طرز کم سابقه ای کاهش داد دوشنبه وارد کشور شد و در نهایت تا لحظه انتشار این خبر، مدارس و ادارات پایتخت و هشت استان عمدتا غربی کشور را به تعطیلی کشانده اما پیامدهای آلودگی هوا مردم شهرستان گچساران را تهدید می کند و خبری از تعطیلی نیست.

کاهش شدید دید افقی

رییس اداره هواشناسی گچساران می گوید:در حالی که استاندارد دیدافقی ۱۰ هزار متر است هم اکنون دید افقی در این شهرستان ۱۵۰ متر است اما به دلیل نبودن دستگاه ثبت مکانیزه گرد و خاک در گچساران نمی توان برای تعطیلی تصمیمی گرفت.

امید حسینی تاکید کرد: دستگاه های اجرایی متولی مانند هواشناسی و محیط زیست باید براساس داده های دستگاه  ثبت مکانیزه گرد و  خاک درمورد وضعیت های خطرناک،هشدار یا ناسالم بودن هوا اظهار نظر کنند  تا پس از آن ستاد بحران درباره تعطیلی تصمیم گیری کند.

وی تاکید کرد:تجهیز شهرستان گچساران به دستگاه ثبت مکانیزه گرد و خاک ضرورتی است که به سلامت شهروندان و توسعه اقتصادی به ویژه حوزه کشاورزی کمک می کند.

حسینی با یادآوری اهمیت وجود این تجهیزات از مسوولان خواست برای تخصیص اعتبار مورد نیاز به منظور خرید دستگاه ثبت مکانیزه گرد وخاک همت مضاعف داشته باشند.

پیامدهای ریزگردها

در شرایطی که صاحب نظران حوزه بهداشت و درمان می گویند: پدیده ریزگردها تهدیدی برای سلامتی همه شهروندان به ویژه کودکان،سالمندان، زنان باردار و افراد مبتلا به بیماری های تنفسی است وجود چنین دستگاهی مطالبه شهروندان شهرستان گچساران محسوب می شود برای اطلاع رسانی به موقع محدود کردن فعالیت در فضای آزاد یا تعطیلی در زمان های بحرانی است.

سوزش‌های چشمی، حساسیت‌های پوستی و احتمال بروز بیماری مانند سرطان از عوارض پیامدهای ریزگردهاست که از سوی برخی از کارشناسان مطرح می شود.

تهدیدهای آلودگی هوا در گچساران

همسایگی با خوزستان با توجه به هجوم بالای ریزگرد ها در این استان باعث کاهش دید افقی به دلیل پدیده گرد و خاک به ویژه در شهرستان های گچساران و بهمئی در برخی روزهای سال می شود و همچنین برخی مناطق شهرستان گچساران به‌ویژه در حوزه دهستان‌های لیشتر و بی‌بی حکیمه به دلیل قرار گرفتن در دل نزدیکی تأسیسات نفتی مستعد آلودگی هوا هستند.

براساس آمار موجود از سال ۱۳۹۲ تا پایان آذر سال ۱۳۹۷، ۶۰۸ روز کاهش دید افقی در سه شهر بزرگ دوگنبدان، یاسوج و دهدشت در کهگیلویه و بویراحمد ثبت شده که شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران با ۲۸۲ روز بیشترین آلودگی هوا را تجربه کرده است.

ضرورت راه اندازی سامانه های پایش هوا

کارشناسان هواشناسی می گویند:با کمک سامانه پایش کیفی هوا مردم از وضعیت شاخص کیفی هوا مطلع می شوند به طوری که ضمن نمایش نقاط نصب ایستگاه ها بر روی نقشه GIS، اطلاع از مقادیر شاخص کیفی هوا به صورت هم اکنون، امروز و دیروز به تفکیک استان و ایستگاه ها بر روی نقشه و به صورت جدول با تمایز رنگ بر اساس گروه های مختلف میسر شده است.

رده های مختلف شاخص عبارتند از پاک: سبز (۵۰ )، قابل قبول: زرد (۱۰۰-۵۱)، ناسالم برای گروه های حساس: نارنجی (۱۰۱-۱۵۰)، ناسالم: قرمز (۲۰۰-۱۵۱)، بسیار ناسالم: بنفش (۳۰۰-۲۰۱) و خطرناک: قهوه ای(۳۰۱) است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه وبویراحمد گفت: راه اندازی سامانه های پایش آنلاین هوا در گچساران ضرورتی برای حفظ سلامت شهروندان این شهرستان است.

اسلام جاودان خرد با اشاره به اینکه گچساران دروازه کهگیلویه و بویراحمد به استان خوزستان و مستعد بروز پدیده گرد و خاک است تاکید کرد: وجود این سامانه به منظور اطلاع رسانی آلودگی  هوا به شهروندان ضرورت دارد.

وی بیان کرد: همچنین سامانه پایش آلودگی هوا در شهرستان گچساران نیز به دلیل وجود تاسیسات نفتی و قرار داشتن در نزدیکی استان خوزستان نیازی حیاتی برای گزارش آلایندگی های نفتی محسوب می شود.

وی با اشاره به اینکه کهگیلویه و بویراحمد از معدود استان های کشور است که سامانه آنلاین پایش هوا ندارد  از مسوولان سازمان مدیریت و برنامه استان خواست تا برای تامین تجهیزات ذکر شده تلاش مضاعف داشته باشد.

مدیرکل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد نیز با اشاره به اینکه شهرستان گچساران و بهمئی با وجود تهدیدهای گرد و خاک در نزدیکی استان خوزستان تجهیزات سنجش گرد و خاک ندارند گفت: هم اکنون وضعیت آلودگی هوا در این شهرستان ها از طریق کاهش دید افقی تشخیص و اطلاع رسانی می کند.

رضا کاکاوند اضافه کرد: ایستگاه های سنجش آلودگی هوا در شهرهای یاسوج و دهدشت راه اندازی شده است اما نیاز است این تجهیزات برای شهرستان های دیگر خریداری و نصب شود.
کارشناسان مشارکت مردم برای توسعه فضای سبز را از جمله راهکارهای کاهش آثار زیانبار آلودگی هوا بر سلامت انسان می‌دانند.

شهرستان  ۱۲۶ هزار نفری گچساران در جنوب غربی کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.